ذوالفقار نام شمشیر معروف على (علیه السلام ) است در اینکه آن چرا ذوالفقار (صاحب دو سر، یا صاحب حفره و خالها) و از کجا بدست آمده مطالب مختلفى نقل شده است ⁽⁰⁾ یکى از اقوال آن است که این شمشیر در جنگ بدر از ناحیه دشمن به دست على (علیه السلام ) رسید.
ماجراى آن چنین است نبیه و منبه پسران حجاج سهمى از مشرکان سبک سروبى تربیت قریش بودند و همواره پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و سلم را مى آزردند و با گفتار ناپسند خود آن حضرت را سرزنش مى کردند این دو با پسر منبه که عاص نام داشت در سال دوم هجرت در جنگ بدر شرکت کرد و سرانجام نیز با تیغ بران آن حضرت کشته شدند. ذوالفقار که شمشیرى داراى دو سر از فولاد، نابود در دست عاص بن منبه بود که پس ‍ از کشته شدن او، آن شمشیر به دست على (علیه السلام ) افتاد و على (علیه السلام ) آن را نزد پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم آورد و پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم آن را به على (علیه السلام ) بخشید⁽¹⁾  

 0: در این باره به مجمع البحرین واژه فقر مراجعه شود. 

 1: کامل ابن اثیر ج ۲ ص۵۰